Pronk en Borst versterken lokaal milieu- en gezondheidsbeleid

door onze redactie, 9 november 2001

In Nederland komen, ondanks alle tot nu toe getroffen maatregelen, nog steeds geluidsniveaus voor waarbij de gezondheid van mensen in het geding is of een onleefbare situatie bestaat. Elf procent van de bevolking wordt geconfronteerd met ernstige slaapverstoring, 80.000 mensen hebben te hoge bloeddruk en 4000 extra ziekenhuisopnames vanwege ischaemische hartziekten (hartinfarct) zijn het gevolg van geluidsoverlast.

Belangrijkste veroorzakers van geluidsoverlast zijn wegen, spoorwegen, vliegtuigen en burengerucht. Deze effecten zouden zijn voorkomen als de grenzen uit het geluidhinderbeleid in acht genomen zouden zijn; Meer dan een miljoen personen hebben te maken met ernstige geluidhinder van buren.

De ministers Borst van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en Pronk van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu gaan de negatieve gezondheidseffecten die ontstaan door milieufactoren terugdringen. Vooral het lokale milieu- en gezondheidsbeleid wordt versterkt. Zo komt er meer aandacht voor medische milieukunde bij de Gemeentelijke Gezondheidsdiensten. Beide ministeries willen beter inspelen op signalen uit de samenleving. Dit schrijven minister Borst en minister Pronk in de notitie “Gezondheid en milieu: opmaat voor een beleidsversterking” die op 9 november 2001 naar de Tweede Kamer is gestuurd. Gelijk met de notitie verschijnt het TNO rapport: Milieu en Gezondheid 2001; overzicht van risico’s, doelen en beleid. Dit rapport is in opdracht van beide ministeries opgesteld en geeft een overzicht van alle milieufactoren die gezondheidseffecten bij mensen kunnen veroorzaken. 

opeenstapeling van milieuproblemen

Wie woont in een grote, drukke stad kan te maken krijgen met stank, geluidhinder en blootstelling aan gevaarlijke stoffen. Momenteel zijn deze afzonderlijke milieuproblemen al groot. Maar zelfs als ze binnen de normen blijven, is het de vraag wat het gezamenlijke effect van deze bedreigingen is. De verwachting is dat deze opeenstapeling leidt tot schade aan de gezondheid en de beleving daarvan. 

oorzaken 

Een substantieel deel van de negatieve effecten op de volksgezondheid in Nederland door luchtverontreiniging, geluid, geur, verkeer en externe veiligheid is terug te voeren op de grote mobiliteit en bevolkingsdichtheid in Nederland. Door de voortschrijdende uitbreiding van de infrastructuur en voortgaande woningbouw zijn deze problemen hardnekkig en wordt de vrije ruimte voor recreatie steeds schaarser. Een (groot) deel van de bevolking ervaart dit als een bedreiging van de leefomgeving. Het huidige milieubeleid richt zich voornamelijk op het terugdringen van de mate waarin activiteiten vervuilend zijn, via technische of organisatorische maatregelen. Voorbeelden van dergelijke maatregelen zijn schonere technologie voor bedrijven en voertuigen, het sluiten van ketens waardoor minder emissies naar het milieu plaatsvinden, vervanging van chemische bestrijdingsmiddelen door biologische methoden en gebruik van resistente rassen, extensieve landbouw en veeteelt, aanpassing van tuinbouw aan lokale (klimaat)omstandigheden, en stille technologie voor voertuigen. Met dit soort maatregelen is veel winst behaald en zal nog belangrijke vooruitgang geboekt kunnen worden. Dit is echter onvoldoende om een aantal grote milieuproblemen, zoals het broeikasprobleem, de uitputting van natuurlijke hulpbronnen (grondstoffen, fossiele energie, overbevissing en bodemuitputting, en zoet water) en de afname van natuurgebieden en biodiversiteit, te reduceren. Reductie van die problemen kan alleen als ook de twee andere factoren (bevolkingsomvang, activiteitsniveau) onderwerp van beleid zijn en beter beheerst worden. De gezondheidseffecten van het verkeer in Europa tussen nu en 2030 zullen naar verwachting niet afnemen. Beleid De doelstelling van het geluidsbeleid is het bereiken van het streefbeeld van de akoestische kwaliteit in 2030. Om dit te bereiken zijn de volgende geluidsdoelstellingen vastgesteld die betrekking hebben op de gezondheid van mensen: in 2010 wordt de grenswaarde van 70 dB(A) bij woningen niet meer overschreden; de akoestische kwaliteit in het stedelijk en landelijk gebied is in 2030 gerealiseerd. In 2010 is een forse verbetering van de akoestische kwaliteit in het stedelijk gebied gerealiseerd, mede door aanpak van de rijksinfrastructuur. Om gezondheidseffecten door geluidshinder sterker te beperken, zal vooral op lokaal niveau geluidsgerelateerde maatregelen genomen moeten worden. 

acties

De versterking en integratie van gezondheid en milieu zal langs twee lijnen worden ingezet. Ten eerste door de versterking van het lokale milieu- en gezondheidsbeleid. Ook zal als onderdeel van het NMP4-beleidsprogramma ‘Milieu en Gezondheid’ een actieprogramma worden vastgesteld gericht op het eerder vaststellen van risico’s, het verbeteren van de risicocommunicatie en het stimuleren van onderzoek.

Bronnen: Website ministerie VWS 
De nota is te downloaden als PDF bestand: http://www.minvws.nl/documents/gzb/Nota/2223709.pdf 

home...