De Klankkaatser

Peutz, met aanvullingen door de redactie, 6 augustus 2010

Op 14 augustus wordt de Klankkaatser gelanceerd. Dit tien meter hoge gebouwtje is het werk van geluidkunstenaar Hans van Koolwijk. Hans van Koolwijk is al 25 jaar geluidkunstenaar en komt uit Amsterdam. De Klankkaatser is een rechtopstaande ellipsoïde met twee akoestische brandpunten. In het bovenste brandpunt is een vernuftige geluidmachine geplaatst waarvan de klank via de gekromde wanden wordt gereflecteerd naar het andere brandpunt, waar de bezoeker het geluid kan waarnemen alsof hij zich midden in de geluidmachine bevindt.

De demontabele elementen waaruit de Klankkaatser is opgebouwd zijn zeer precies gemaakt en het oppervlak is extra glad voor een maximale akoestische belevenis. Door te luisteren met het hoofd in het onderste brandpunt, lijkt het of het geluid in je hoofd gemaakt wordt. Het geluid komt namelijk van alle kanten.

De geluidmachine bestaat uit een windmachine die vijf bamboefluitjes aanblaast. Onderweg komt de wind klepjes tegen, die ritmisch open en dicht gaan zodat de toon onderbroken wordt. In de fluiten zit ook een loodje, waardoor de toonhoogte en klankkleur verandert. Dit maakt het geluid van de machine tot een complex geheel, het klinkt als een modern ensemble.

De machine bevat 15 servo motoren, en een sturing naar de windmachine. Hoe het geheel werkt is te zien op onderstaand filmpje.

De klankkaatser is gemaakt van polyester, en voldoende stijf en zwaar om het geluid te weerkaatsten. De eivorm is 8 meter hoog en 3500 kg zwaar. De betonnen voet is 20 ton om omwaaien te voorkomen.

Het publiek is op 14 augustus rond half vijf uitgenodigd in het Muziekgebouw aan 't IJ te Amsterdam voor de opening van de Klankkaatser. De overzichtstentoonstelling van Hans van Koolwijk, 'Klank als materie', loopt nog tot en met 12 september en is elke dag geopend van 10.00 tot 20.15 uur.

Bronnen: Peutz, door Peutz zijn onder meer akoestische berekeningen gemaakt en zijn metingen verricht van de brandpuntwerking, website Hans van Koolwijk

home...