Risico's en voordelen van elektrische voertuigen

Redactie, 28 oktober 2011

Zowel het RIVM (2010) als de SWOV (2011) hebben onderzoek gedaan naar de effecten van elektrische auto's.

De SWOV maakt zich vooral zorgen. Zij hebben de mogelijke gevolgen in kaart gebracht van de geluidloosheid van elektrische voertuigen voor voetgangers en fietsers.  Het RIVM heeft ook oog voor de grote voordelen van deze stille auto's: een stillere stad.


Figuur 1. Berekende potentiele geluidsreductie in de stad Utrecht bij een
hybride vloot (links) en een volledig elektrische vloot (rechts). Bron: RIVM

lage rijsnelheid

Bij lage rijsnelheden maakt de motor van een elektrisch aangedreven personenauto vrijwel geen geluid. Uit buitenlands onderzoek is bekend dat deze auto's stil zijn tot ongeveer 20 km/uur. Boven deze snelheid overheerst veelal het bandgeluid, hoewel dit erg afhangt van het type wegdek en het omgevingsgeluid in de stad. Zowel RIVM als SWOV komen tot deze conclusie.

Figuur 2. Uitkomst van geluidsmetingen bij verschillende rijsnelheden voor twee
brandstofauto’s (GE1 en GE2) en een hybride auto (HV) rijdend op elektriciteit.
Het omgevingsgeluid (ground noise) is constant op 25 dB(A) (Bron: Jasic, 2009).

gevaar van elektrische voertuigen

Gevaarlijke verkeerssituaties voor fietsers en voetgangers doen zich volgens de SWOV vooral voor tijdens het oversteken en het lopen op een parkeerterrein. Uit Amerikaans onderzoek blijkt weliswaar dat elektrische auto's op wegen met een lage snelheidslimiet vaker bij ongevallen met voetgangers zijn betrokken dan 'gewone' auto's, maar hierbij is niet gecorrigeerd voor hun expositie. Dit is wel noodzakelijk. Immers als elektrische auto's in stedelijke gebieden twee keer zoveel kilometers maken dan gewone auto's, is een grotere kans op een ongeval statistisch gezien al verklaarbaar.

Voor de Nederlandse situatie is het aantal ongevallen met elektrische auto’s te klein om een uitspraak over de ongevalskans te kunnen doen.

internetenquête

Gebruikers van elektrische auto's en scooters melden in een internetenquête door de SWOV schrikreacties bij medeweggebruikers. Ruim de helft van de gebruikers past daarom hun rijgedrag aan. Slechtziende en blinde voetgangers maken zich zorgen over de opkomst van stille auto’s. Door de geluidloosheid van elektrische scooters is de inhaalsituatie op het fietspad het belangrijkste aandachtspunt. Fietsers horen de elektrische scooter niet aankomen. Volgens de leveranciers van elektrische scooters rijden de snorscooters zo'n 30 km/uur, waarbij sommige desgevraagd aangaven dat het eenvoudig is om de elektromotor op een hogere snelheid af te regelen.

geluid toevoegen

Er zijn verschillende ontwikkelingen gaande om geluid aan elektrische voertuigen toe te voegen. De Japanse overheid heeft inmiddels een eerste conceptnorm opgesteld die eisen stelt aan het geluidsniveau van elektrische voertuigen tot 20 km/uur. In Europa wordt gewerkt aan de ontwikkeling van akoestische waarschuwingssystemen en een eventuele standaardisering daarvan.

aanbeveling

De SWOV beveelt aan om de ongevallen waar elektrische voertuigen bij zijn betrokken te monitoren en de ontwikkeling daarin te analyseren. Voor inzicht in het risico is ook onderzoek nodig naar het verplaatsingsgedrag met elektrische voertuigen. Op dit moment is het voor de Nederlandse situatie niet duidelijk of de toevoeging van kunstmatig geluid aan personenauto's en andere voertuigen nodig is om ongevallen met kwetsbare verkeersdeelnemers te voorkomen.

Het RIVM doet soortgelijke aanbevelingen. Echter, het aantal ongevallen met hybride auto's in Nederland is (nog) te gering om significante resultaten te kunnen zien. De beschikbare gegevens laten niet zien dat de geluidsloosheid een belangrijke rol speelt. Het RIVM ziet daarin nog een lichtpunt. Omdat de automobilisten van elektrische voertuigen zich bewust zijn van het feit dat hun voertuig stil is, zullen zij wellicht hun rijgedrag aanpassen. Ook dat moet echter nog onderzocht worden.

De aanbevelingen voor elektrische scooters van de SWOV richten zich in de eerste plaats op de opvoerproblematiek. De branche moet zich er van bewust zijn dat in verband met de geluidloosheid, een opgevoerde elektrische scooter op het fietspad nog meer risico oplevert dan een opgevoerde conventionele scooter.

Bronnen: SWOV, RIVM

home...