Geluid F-35

Overheid.nl, 30 maart 2015

In een brief aan de Tweede Kamer gaan de ministers van Defensie en Economische zaken onder andere in op het geluid van de nieuwe F-35 toestellen, die de F-16 zullen vervangen.

Voor het gebruik van de F-35 in Nederland geldt de wettelijk vastgestelde geluidsruimte. De F-35 toestellen zullen in de toekomst worden gestationeerd op zowel Volkel als Leeuwarden. Onder andere met het oog op de geldende geluidsnormering is de concentratie van de vliegbewegingen van alle toestellen op één vliegbasis niet mogelijk. Hieronder volgt een overzicht van ontwikkelingen sinds de vorige rapportage. Daarbij wordt ingegaan op de verschillende aspecten zoals genoemd in de motie Eijsink c.s. (Kamerstuk 33 763, nr. 22).

Geluidsniveaus F-35 en geluidsbelasting rondom de vliegbases

Gelijktijdig met de D-brief heeft de Kamer de NLR en TNO rapporten ontvangen met daarin geactualiseerde informatie over geluidsniveaus van de F-35 en de berekende geluidsbelasting rondom de vliegbases Leeuwarden en Volkel. Begin 2015 zijn deze rapporten ook toegelicht aan de omwonenden in extra bijeenkomsten van de Commissies Overleg & Voorlichting Milieuhygiëne (COVM) voor beide vliegbases. De belangrijkste conclusies uit deze rapporten zijn dat de F-35 weliswaar meer geluid produceert dan de F-16 (piekniveaus liggen hoger), maar dat de geplande vliegbewegingen en de verwachte proefdraaibeurten wel inpasbaar zijn binnen de bestaande geluidszones. De omwonenden toonden zich bezorgd over de maximale geluidsniveaus en hebben Defensie meerdere keren verzocht om het geluid van een F-35 toestel zo spoedig mogelijk te kunnen ervaren. Gelet op de wensen van de omwonenden onderneemt Defensie actie om in de zomer van 2016 een F-35 naar Nederland te halen.

Uitwerking motie Eijsink c.s.

In het voorjaar van 2014 heeft Defensie gesprekken gevoerd met de voorzitters van de COVM’s voor de vliegbases Leeuwarden en Volkel over de mogelijke wijze van uitvoering van de motie Eijsink c.s. Tijdens de reguliere voorjaarsbijeenkomsten is vervolgens met beide COVM’s op hoofdlijnen de aanpak besproken. Vervolgens is een stuurgroep gevormd onder voorzitterschap van de Friese gedeputeerde mw. mr. Poepjes, met vertegenwoordigers van beide COVM’s en Defensie. Daarin komen alle onderwerpen uit de motie Eijsink c.s. aan de orde.

Nr. 22 MOTIE VAN HET LID EIJSINK C.S. Voorgesteld tijdens het Notaoverleg van 6 november 2013
De Kamer,
gehoord de beraadslaging,
constaterende dat er tot op heden geen duidelijkheid c.q. eenduidigheid is over de hoeveelheid geluid die de beoogde opvolger van de F-16, te weten de JSF, zal produceren als deze in Nederland gaat vliegen; constaterende dat nog niet is onderzocht of de huidige geluidsisolatie aan de woningen en geluidsgevoelige gebouwen rondom vliegbases Volkel en Leeuwarden voldoende is om de vereiste geluidsdemping bij het geluidsniveau van de JSF te halen en of, indien noodzakelijk mocht blijken, een eventuele uitbreiding van geluidsisolatie, c.q. verplaatsing van woningen tot de mogelijkheden behoort en/of deze aanpassingen onder het voor de vervanging van de F-16 gereserveerde investeringsbudget vallen;
van mening dat ook de vervanger van de F-16 aan de huidige geluidsvoorwaarden moet blijven voldoen en er om die reden garanties nodig zijn, zeker ook in het licht van de zorg ten aanzien van omwonenden rondom de Nederlandse vliegbases;
verzoekt de regering, over te gaan tot plaatsing van een permanent geluidsmeetnet rond beide bases, waardoor de geluidscontouren voortdurend gemonitord worden, conform het advies van het RIVM uit december 2010;
verzoekt de regering tevens, specifieke aandacht te besteden aan het geluidsaspect en de geluidshinder voor de omwonenden van de vliegbases Leeuwarden en Volkel, onder meer door een actualisatie van de geluidsniveaus door vaker (aanvullende) geluidsmetingen te houden totdat het toestel volledig uitontwikkeld en operationeel is en de vliegeigenschappen en vliegpatronen bekend en beproefd zijn;
verzoekt de regering voorts, nader te onderzoeken of de vereiste geluidsdemping wel gehaald wordt bij de hogere geluidsniveaus van de JSF en aan te geven welke mogelijkheden tot geluidwerende maatregelen er zijn dan wel welke maatregelen genomen gaan worden om de vereiste geluidsdemping te behouden dan wel te behalen,
en gaat over tot de orde van de dag.
Eijsink
Günal-Gezer
Segers
Jasper van Dijk
Hachchi
Van Ojik.

Een van de onderwerpen betreft een permanent geluidsmeetnet. Voor de omwonenden is de vraag van belang hoe zij te zijner tijd het geluid van de F-35 zullen ervaren en hoe een combinatie van meten en berekenen meer duidelijkheid kan bieden. Omdat er complexe vragen schuilgaan achter het meten en berekenen van geluid, heeft de stuurgroep zowel het NLR als het RIVM gevraagd daar nader onderzoek naar te doen. Het is immers van belang een gezamenlijk beeld te hebben van de mogelijkheden en de onmogelijkheden van meten en berekenen, alvorens een besluit te nemen over de verwerving en opstelling van een permanent geluidsmeetnet. De uitkomsten van het onderzoek worden in 2015 verwacht, waarna de stuurgroep deze gezamenlijk zal beoordelen.

Bronnen: Overheid.nl