Het geluid van de energietransitie

Het geluid van brommers, dieselmotoren en knalpijpen zal mogelijk binnen enkele decennia tot het verleden behoren, maar daar komen nieuwe geluidbronnen voor in de plaats, zoals windmolens en warmtepompen. Op de TU Eindhoven wordt hier volop over nagedacht. Drie professoren aan het woord.

De impact van de klassieke geluidsbronnen, zoals verkeerslawaai, via stress op de gezondheid van mensen is de laatste jaren volop duidelijk geworden. De gevolgen van relatief nieuwe bronnen van geluidshinder, zoals het gebrom van warmtepompen of het ritmisch gesuis van ronddraaiende molenwieken, zijn daarentegen nog niet duidelijk. Maarten Hornikx, hoogleraar Building Acoustics aan TU/e-faculteit Built Environment: “Bestaande regelgeving gaat in het algemeen uit van een gemiddeld geluidsniveau, gemeten over een hele dag. Die norm zal niet snel overschreden worden, maar die norm is ook niet echt maatgevend voor de hinder die mensen ervaren. Daarvoor is de betekenis van het geluid ook van belang. Het blijkt bijvoorbeeld dat omwonenden minder hinder ervaren van windmolens waarbij ze zelf meedelen in de energieopbrengst.”

Armin Kohlrausch, emeritus hoogleraar Auditory and Multisensory Perception benadrukt ook dat de context van geluiden een grote rol speelt. “Mensen hebben een hele reeks associaties met bepaalde geluiden, zoals van windmolens of van wegverkeer en vliegtuigen. Dat maakt het onderzoek naar geluidsoverlast ook complex.” Geluid waarover mensen zelf controle kunnen uitoefenen, wordt vaak als minder storend ervaren.

Lage tonen

Vaak gaat het bij de nieuwe geluidbronnen om relatief lage tonen. Die dragen verder en het lastig om de locatie van de bron te bepalen. Soms horen mensen het geluid binnenshuis wel, maar valt de bromtoon buiten weg tegen het omgevingsgeluid. Veel valt er volgens Hornikx echter niet aan te doen. “Je kunt een woning moeilijk isoleren tegen lage frequenties; die hou je gewoon niet buiten. Dat is één van de uitdagingen van mijn vakgebied.”

In het geval van elektrische warmtepompen, die de komende jaren massaal onze gasgestookte cv-ketels moeten gaan vervangen, hangt geluidsoverlast meestal samen met een verkeerde installatie. Ines Lopez Arteaga, hoogleraar Acoustic and Noise Control bij de faculteit Mechanical Engineering: “Je moet met name contactgeluid voorkomen, waarbij het gebouw als een soort luidspreker gaat fungeren. Warmtepompen moet je isoleren met trillingsdempers.”

Bron: Cursor.