Schiphol moet opnieuw huizen isoleren tegen het geluid dat vliegbewegingen vanaf de luchthaven produceren. Of het om 1500 (volgens de overheid binnen de 60 dB), 5000 (volgens de 58 dB-contour die aangeeft waarbuiten nieuwe woningen mogen worden gebouwd) of nog meer (volgens de GGD en omwonenden) woningen gaat, is nog de vraag.
Niet voor elk huis dezelfde norm
Tot 2012 zijn in drie rondes al 13.300 woningen geïsoleerd voor 557 miljoen euro. Dit geld kwam van een opslag op vliegtickets. Vanwege nieuwe Europese geluidsnormen is er een nieuwe ronde nodig, die op dezelfde manier bekostigd gaat worden. Duizenden woningen rond Schiphol vallen nog buiten de isolatieregeling, dat het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat aan het opzetten is. De vraag is nu: hoe wordt bepaald welke huizen wel of niet in aanmerking komen om geïsoleerd te worden? Het ministerie trekt de grens bij een jaarlijks gemiddelde van 60 dB Lden. Dit zal naar schatting 75 miljoen euro kosten. Echter, voor nieuwe woningen geldt een grens van slechts 58 dB Lden. Wat daarnaast opvallend is, is dat de overheid in 2020 ook een onderzoek liet doen naar een nieuwe isolatieronde. Hierbij werd wel de grens van 58 dB aangehouden. Uit het resultaat bleek dat er dan 5000 woningen geïsoleerd zouden moeten worden en dat dit zo’n 241 miljoen euro zou kosten.
Gezondheidseffecten
Ook wethouder Schipholzaken van Uithoorn Ferry Hoekstra vindt dit vreemd. “Waarom gaat de regeling uit van 60 decibel?” geeft hij bij Het Parool aan. “58 decibel is de gangbare contour voor geluidsbelasting.” Verder maakt hij zich zorgen over de gezondheid van de omwonenden van Schiphol: “Bij een deel van onze inwoners leidt geluidsoverlast van Schiphol tot veel stress. Ze vinden nauwelijks rust. Ook omdat de hinder de laatste jaren vroeger begint en langer doorgaat. Dat schaadt ook nog eens de nachtrust, vooral van onze kinderen. Isolatie kan hierin verlichting geven. Het verbaast ons dan ook zeer dat Uithoorn niet in het isolatieprogramma wordt meegenomen.”
GGD Amsterdam-Amstelland ziet ook mogelijk ernstigere gezondheidseffecten door vlieglawaai. In Het Parool geven ze het volgende aan: “De Wereldgezondheidsorganisatie WHO adviseert om geluidsbelasting door vliegtuigen voor omwonenden onder de 45 dB Lden te houden. Daarboven zijn negatieve effecten op de gezondheid te verwachten. In het isolatievoorstel wordt in het gebied tussen de 45 dB en 60 dB Lden geen geluidsisolatie aangeboden, terwijl daar in absolute aantallen de meeste geluidshinder wordt ondervonden. Bescherming van omwonenden tegen nachtelijk geluid wordt helemaal niet benoemd.”
Nog minder huizen
Naast dat er nu al vele huizen worden uitgesloten voor mogelijke isolatie, is het ministerie van plan het huidige aantal van 1552 te verlagen naar 680. Dit willen ze doen door huizen, die al in eerdere rondes isolatie kregen, maar toch nog teveel overlast ervaren, ook niet mee te nemen in deze ronde. Zelfs als sommige ingrepen aan het einde van hun levensduur zijn, zullen de huizen uitgesloten worden. Zo wordt het isolatiebedrag verlaagd naar 40 miljoen euro. Voorzitter Marnix Fruitema van luchtvaart-branchevereniging Barin zegt hierover bij het Parool het volgende: “Wij hebben begrip voor de wens om woningen rondom Schiphol van goede geluidsisolerende maatregelen te voorzien, maar de kosten hiervoor kunnen niet opnieuw op de sector verhaald worden. Automobilisten betalen ook niet voor de aanleg van geluidsschermen langs de snelweg. Wij willen een overheidsfonds zoals in andere sectoren gebruikelijk is. Of dat een deel van de opbrengst van de 1 januari fors verhoogde vliegtaks hiervoor wordt gebruikt, zoals in het regeerakkoord is afgesproken.” Fruitema vergeet hierbij dat automobilisten wegenbelasting en accijnzen en BTW op benzine betalen, terwijl de luchtvaart vrijwel belastingloos aan het werk is.
Verdere kritiek
Een groep van 56 gemeenten is van mening dat de hele isolatieregeling deel moet uitmaken van een allesomvattend pakket maatregelen om de de overlast van Schiphol tegen te gaan. Vorig najaar werd zo’n pakket (Novex Schipholregio) met luchtvaartminister Mark Harbers afgesproken. Dat er nu apart wordt gekeken naar isolatie is niet volgens deze afspraak. Ook bewonersgroepen rond de luchthaven valt dit op. “De truc die nu wordt toegepast, is dat met dit isolatieprogramma vlieglawaai weer apart wordt gezet, terwijl het bij alle andere geluidsoverlast moet worden opgeteld,” zegt voorzitter Matt Poelmans van de Omgevingsraad Schiphol (ORS) Bewoners bij Het Parool. “In de nieuwe Omgevingswet van minister Hugo de Jonge, die telkens wordt uitgesteld, wordt alle geluid van wegen, spoor, industrie en vliegtuigen bij elkaar opgeteld. Daarbij ligt de grens dan op 55 dB Lden. Zeker niet op 60.”
De gemeente Aalsmeer vindt dat er niet gekeken moet worden naar isolatie, maar juist het verminderen van vluchten. “Minder vliegen werkt beter en effectiever dan isoleren. Nachtvluchten moeten helemaal worden gestaakt omdat dit een effectiever middel is tegen slaapverstoring dan isoleren.”
Reactie vanuit ministerie
Mark Harbers geeft zelf het volgende aan over de grens van 60 dB: ‘Uitgangspunt is om deze isolatieregeling in lijn te brengen met de eerdere isolatieprogramma’s. De keuze voor de geluidbelastingcontour van 60 dB Lden is ingegeven door de omzetting van de geluidsgrenzen die toen zijn gehanteerd naar de huidige normen. De 58 dB Lden-contour is geen gangbare grens, maar in het verleden mede gebruikt bij het bepalen van een van de beperkingengebieden rondom de luchthaven Schiphol’.
Bronnen: Het Parool, Luchtvaartnieuws.nl