Om ervoor te zorgen dat vrachtwagens en bedrijfsbusjes geen uitlaatgassen meer uitstoten in de stad en de bevoorrading schoon en stil te maken, tekenden gemeenten, partijen uit de vervoerssector en staatssecretaris van Veldhoven op 9 februari de uitvoeringsagenda stadlogistiek. Om de vervoerders en ondernemers ook goed hun werk te kunnen laten doen, maakten ze verschillende afspraken. De zero-emissiezone zal vanaf 2025 in verschillende steden worden ingevoerd. Met subsidies zullen ondernemers kunnen overstappen op schone bestelbus of vrachtwagen om de steden gezonder en prettiger te maken. Ook zal de uitstoot van schadelijke gassen en fijnstof naar beneden gaan. Tenslotte is het ook goed voor de portemonnee, want Nederlandse bedrijven lopen voorop in het ontwikkelen van duurzame innovaties op gebied van transport.
Het aantal van veertien steden die formeel meedoen aan het invoeren van een zero-emissiezone in 2025, zal naar verwachting stijgen naar ongeveer dertig tot veertig deze zomer.
Hulp voor bedrijven
Belangrijk doel van de afspraken is ervoor zorgen dat ondernemers en vervoerders hun werk in de stad goed kunnen blijven doen. Er zijn heldere afspraken gemaakt die voor alle zero-emissiezones gaan gelden, zodat de overgang haalbaar en betaalbaar is, ook voor de kleine ondernemer. Zo moeten gemeenten het instellen van een zone minimaal vier jaar van tevoren aankondigen. Daarnaast zal het kabinet de aanschaf of lease van een schone bestelbus of vrachtwagen de komende jaren aantrekkelijker maken. Op 9 februari is de subsidieregeling voor schone bestelbussen definitief geworden. Vanaf 15 maart kunnen ondernemers tot 5000 euro subsidie krijgen bij aanschaf of lease van zo’n bestelbus. RAI Vereniging betreurt het dat de subsidieregeling zich echter beperkt tot volledige batterij en waterstof elektrisch aangedreven bestelwagens en plug-in hybridevoertuigen uitsluit. “Voor een realistische overgang is het van belang om alle beschikbare zero-emissie technieken in te zetten en ondernemers de keuzevrijheid te geven.” De plannen zorgen er ook voor, dat er de komende jaren extra aandacht voor de kleine ondernemers komt om hen te helpen bij de overstap. Ook maakte Van Veldhoven afgelopen vrijdag bekend dat ook voor schone vrachtwagens in maart het subsidieloket open gaat. Tenslotte krijgen ondernemers die nog een bestelbus of vrachtwagen hebben die op fossiele brandstof rijdt, een aantal jaren uitstel. In 2027 eindigt de overgangsregeling voor bestelauto’s, in 2030 voor grotere vrachtwagens.
Ook RAI Vereniging was betrokken bij de afspraken. Volgens de belangenorganisatie van onder meer de truck- en bestelbusfabrikanten geven de afspraken ondernemers voldoende ruimte voor een realistische overgang naar volledig emissieloos vervoer in de stad,
Haalbaarheid
Echter, volgens een groep deskundigen is dit plan met zo’n 30.000 bestelauto’s en 4000 vrachtauto’s alleen al in Amsterdam onhaalbaar. Het college is het daar niet mee eens, maar erkent wel dat de deadline voor veel bouwverkeer, zoals kranen, bulldozers en graafmachines onhaalbaar is. Ook wijst het stadsbestuur naar beleid van het Rijk, dat in dezelfde week bekend werd, waarin via een overgangsregeling extra tijd gegeven wordt aan dieselrijders om over te stappen.
De VVD in Amsterdam geeft aan te twijfelen over of het de gemeente zelf lukt haar wagenpark voor 2025 te elektrificeren en of dat ook haalbaar is voor politie- en brandweerauto’s. Momenteel is de helft van het gemeentelijk autopark, waaronder 27 bestelwagens, ‘emissievrij’, maar zware wagens, zoals vuilnistrucks, zijn dat nog niet. Het college geeft niet aan wanneer alle voertuigen duurzaam zijn.
Brancheorganisatie Transport en Logistiek Nederland (TLN) tekende de agenda, maar uitte ook zorgen op het gebied van financiën, beschikbaarheid van emissievrije voertuigen en elektrische laadcapaciteit.
De infrastructuur om elektrische vrachtvoertuigen snel op te laden is ook nog niet voldoende, aldus Post van TLN. „Een chauffeur wil niet eerst vier uur moeten opladen voordat hij de binnenstad weer uit kan.” Ook ondergronds moet de netwerkcapaciteit omhoog, aldus Post.
Klimaatakkoord
Volgens de afspraken in het klimaatakkoord moeten er in 2025 in minimaal 30 steden zijn waar een zero-emissiezone voor stadslogistiek is ingevoerd. Het invoeren van deze zero-emissiezones scheelt in 2030 circa 1 megaton CO2 per jaar. Dat is vergelijkbaar met de totale jaarlijkse uitstoot door aardgasgebruik van alle huishoudens in Den Haag en Rotterdam samen. Daarnaast wordt de lucht veel schoner. Het verkeer is in de stad de belangrijkste bron van luchtverontreiniging die mensen direct inademen. Nederland is het eerste land ter wereld waar steden een dergelijke zone in kunnen voeren.
Bronnen: Op weg naar zes, Transport Online, Het Parool, NRC, Rijksoverheid
