Het militaire oefengebied in Noord-Nederland zal binnenkort uitbreiden. Hierdoor zullen de straaljagers ook boven Overijssel gaan vliegen. Dit baart de Kop van Overijssel zorgen; zo vrezen de Samenwerkende Actiegroepen Tegen Laagvliegen (SATL) voor ‘een enorme bak herrie’. Ook boven Drenthe zal een deel van het oefengebied liggen. Daarom komt ook Stichting Drenthe Blijft Stil in actie.
Het Nederlandse luchtruim wordt opnieuw ingedeeld. Dit betekent onder andere dat een militair oefengebied uit Brabant verdwijnt. Hierdoor wordt het oefengebied boven Noord-Nederland weer uitgebreid. Vanaf 2023 wordt het militaire oefengebied uitgebreid richting het zuidoosten. Dit gaat ten koste van Drenthe, maar mogelijk krijgt ook een deel van Overijssel ermee te maken. SATL zit al jaren aan tafel bij het ministerie om over deze herindeling te praten. Eerst zouden de uitbreidingen Overijssel niet schaden, maar uiteindelijk bleek dit niet te kloppen. Het oefengebied komt óók boven de Kop van Overijssel te liggen volgens de huidige plannen.
“Dat zorgt voor veel onrust”, zegt Wim Liesker van SATL in De Stentor. “Wij krijgen er veel vragen over van ondernemers en bezorgde inwoners. Als SATL maken wij ons inmiddels grote zorgen. Dit lijkt de verkeerde kant op te gaan.”
Nieuwe straaljagers
Naast dat het oefengebied ook boven Overijssel komt, zullen de nieuwe straaljagers voor meer geluid zorgen. De komende jaren worden de oude F-16 straaljagers namelijk vervangen door de F-35 Lightning II, die meer geluid maken. Geluidspieken boven de 100 decibel komen geregeld voor. Dit is 20 dB meer dan de oude F-16, volgens Stichting Drenthe Blijft Stil. Ze vliegen nu al rond vliegbasis Leeuwarden, waar de bewoners steen en been klagen over het geluid.
“Bovendien was al in Amerika bekend, voor de Nederlandse beslissing om de F35 aan te schaffen, dat dit toestel zoveel lawaai produceert dat het beter verbannen zou kunnen worden naar onbewoonde gebieden”, zegt Huiberts, voorzitter van Stichting Drenthe Blijft Stil, in RTV Drenthe. “Bekend waren geluidsniveaus van 104 dB bij laag overvliegen, 105-106 dB bij landing en zelfs 121 dB bij de start.
Volgens geluidsexpert Tukkers is het geluid van een F-35 zoveel anders dan wat we tot nu kennen, dat de bestaande geluidsisolatie daar niet tegen bestand is. Het gevolg is dat de herrie van een F-35 in dezelfde toonhoogte en vrijwel ongefilterd dwars door muren en ramen bij ons zal binnen dringen. “Zelfs het beste geluidwerende glas kan deze toonhoogtes niet eens aan, dus het komt er dwars doorheen,” zegt Tukkers in RTV Oost. Volgens hem hebben de tonen van de F-35 een veel groter bereik dan van de F-16, ze zijn veel lager en hoger. Ze zouden door mensen zelfs niet gehoord kunnen worden. “Maar die trillingen zijn er nog wel en dringen wel in je lichaam. Daar kunnen ze organen tot resoneren brengen en dat kan schade aanrichten.”
Kritiek vanuit de bestuurders
Ook in de gemeenteraad van Steenwijkerland zijn er zorgen over de mogelijke komst van de F-35. Ze zeggen zich altijd verzet te hebben tegen laagvliegroutes van Lelystad Airport. “Dat was niet zonder reden,” zegt fractievoorzitter André Bus van BuitenGewoon Leefbaar. “Nu dreigt er een militair oefengebied boven onze regio te komen. Het baart ons zeker zorgen. Voor veel inwoners en recreatieondernemers zou het een flinke streep door de rekening zijn.”
Gedeputeerde Staten (GS) en Provinciale Staten (PS) van Drenthe gaven ook flink tegengas op de nieuwe indeling van het luchtruim door het kabinet. Volgens GS suggereert het ministerie dat er overleg is met de provincies en dat die ook inbreng hebben. Toch komt het ministerie tot de conclusie dat er geen realistische alternatieven zijn. Kortom, de uitbreiding van het luchtruim moet boven Noord-Nederland plaatsvinden.
Bronnen: De Stentor, RTV Drenthe, RTV Oost