Om de wooncrisis tegen te gaan hebben veel gemeenten bedrijventerreinen omgebouwd in woonwijken. Het lijkt erop dat deze tijd echter voorbij is. Mede omdat het regeerakkoord bedrijven met zware milieucategorieën wil beschermen, worden woningbouwprojecten bij of op bedrijventerreinen nu afgelast of ingekrimpt. Sommige gemeenten nemen ook zelf het initiatief om minder bedrijventerreinen te transformeren, zoals In Den Haag, Rotterdam en Zaanstad. In Den Haag komt er zelfs honderdvijftigduizend vierkante meter grond voor bedrijven bij.
Bouwbedrijfjes en stadsdistributie
Volgens de Rabobank is de helft van de stadsterreinen voor bedrijvigheid sinds 2013 verdwenen, waardoor er 35.000 woningen bijgebouwd zijn. Hierbij is Amsterdam de koploper. De bedrijven die eerst op de bedrijventerreinen gevestigd waren, moeten vaak verplaatsen naar de rand van de stad, de regio of in het groen. Dit is voor grote bedrijven een goede optie, maar de kleine bedrijvigheid zoals schilders, voedselleveranciers, loodgieters, aannemers en pakketbezorgers is dit niet handig. “Bedrijfsterreinen lijken wel besmet,” zegt Cees-Jan Pen, lector Ondernemende regio aan hogeschool Fontys en lid van de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur van Amsterdam bij het Parool. “Zeker in Amsterdam. Het gaat steevast over die lastige bedrijven en die vieze industrie die moeten inschikken omdat de woningnood zo hoog is. Om een stad draaiende te houden, hebben we loodgieters, schilders, klusjesmannen en bouwbedrijfjes nodig. Plus stadsdistributie om restaurants en winkels van voorraad te voorzien. Die behoren tot het weefsel van de stad maar worden nu over de gemeentegrenzen geduwd.”
Twee jaar geleden probeerde Pen op te komen van de bedrijven. Hij wilde een tienjarige bouwstop, wat vooral een noodkreet was. “Beter zou zijn: stel een keihard percentage vast,” zegt hij bij het Parool “In elk stadsdeel verplicht zoveel procent ambachtelijke bedrijvigheid en betaalbare bedrijfsruimte. Ook in nieuwbouwwijken. Waarom doet Amsterdam dat wel voor sociale woningbouw (tenminste 40 procent) maar niet voor bedrijfsruimte?” De gemeente geeft aan in nieuwe wijken wonen en bedrijvigheid te willen combineren. Kees Noorman, directeur van ondernemersvereniging Oram, zegt hierover bij het Parool: “Het gemak waarmee wordt gepraat over de combinatie wonen en werken is belachelijk. Dat kan op de Zuidas. Bedrijven waar wordt gehamerd, geboord en met busjes af en aan gereden, passen niet in een woonwijk.”
Regeerakkoord
Het Rijk wil ook meer ruimte voor bedrijfsterreinen dat bleek tijdens Prinsjesdag. Daar gaf het kabinet aan bij grote woningbouwplannen een ‘integrale aanpak met toekomstbestendige en betaalbare bedrijventerreinen’ te willen. “Het Rijk heeft zich nooit zo duidelijk uitgesproken,” vertelt adviseur en emeritus hoogleraar gebiedsontwikkeling Friso de Zeeuw bij het Parool. “Het regeerakkoord meldt duidelijk dat terreinen met een zware milieucategorie beschermd moeten worden. Den Haag grijpt de regie en dat zal Amsterdam moeten accepteren.” Op terreinen met een zware milieucategorie staan bedrijven met geluids- en milieuoverlast.
Bronnen: Parool, Algemeen Dagblad