Het kabinet heeft de kaders vastgesteld voor de toekomstige ontwikkeling van de luchtvaart in Nederland. Dit is door verschillende partijen anders ontvangen. Niet alleen actiegroep Schipholwatch heeft stevig commentaar hierop, maar ook reguliere media (zoals het NRC) zijn sceptisch.
De rijksoverheid zegt het volgende over de nieuwe nota: Met de Ontwerp-Luchtvaartnota leggen we de basis voor de periode na deze crisis. We hebben een balans gevonden tussen de verschillende belangen en geven we de mensen in de sector, de omwonenden en de mensen die vliegen perspectief voor de langere termijn. In de Ontwerp-luchtvaartnota 2020-2050 van minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat die is vastgesteld in de ministerraad staan de basisprincipes waaraan de luchtvaart in de toekomst moet voldoen. De ontwerpnota is een uitwerking van de uitgangspunten voor het nieuwe luchtvaartbeleid die vorig jaar zomer zijn gepresenteerd voor Schiphol.
Minister Van Nieuwenhuizen: “Tot een paar maanden terug zaten we in Nederland met de luchtvaart in een totaal andere situatie. Nu zetten we alles op alles om de sector en de vele mensen die er in Nederland hun boterham mee verdienen door een hele zware periode te helpen. Crises in het verleden hebben ons geleerd dat de luchtvaart veerkracht heeft en we over enige tijd waarschijnlijk weer graag het vliegtuig pakken voor het werk, familiebezoek of vakantie. ”
Veiligheid voorop
Luchtvaart is een hele veilige manier om te reizen. De luchtvaart veilig houden staat voor het kabinet voorop. Het Rijk zal bij grote veranderingen in de luchtvaart van tevoren een onafhankelijke integrale veiligheidsanalyse in de lucht en op de grond laten uitvoeren. Daarbij is er speciale aandacht voor de automatisering van processen op de luchthavens en in de lucht.
Minder enthousiaste reacties
Schipholwatch heeft weinig positiefs over voor de nieuwe nota, in een artikel schrijven zij het volgende. “De nieuwe nota heeft weinig te maken met de toekomst van de luchtvaart”, aldus VVD-wethouder en locoburgemeester Herbert Raat van het geteisterde Amstelveen. “Het is een gemiste kans. De nota is een papieren werkelijkheid.” Ook houdt Van Nieuwenhuizen Ondanks de crisis voorlopig vast aan de opening van Lelystad Airport, nu gepland in november 2021. De vakantieluchthaven heeft aan betekenis verloren nu op Schiphol onverwachts genoeg ruimte is, maar de minister is niet van plan haar pogingen tot opening te staken.
‘Nog minder draagvlak’
“De minister gaat het tegengestelde bereiken van wat zij betoogt. In plaats van steun voor de luchtvaart en de mensen die daar hun brood verdienen, zal het draagvlak nog verder afnemen en zal het felle tegenstanders in de kaart spelen”, aldus de partijgenoot van de minister. Ook luchtvaartdeskundige tegen wil en dank dr ir Leon Adegeest, bekend van het steeds opnieuw uitstellen van Lelystad Airport, weet niet wat hij leest. “We hebben maanden gestoken in het informeren van het ministerie. Daarvan zien we nauwelijks iets terug in de nota. De enige inbreng die we wél terugzien, wordt heel anders geframed”, vertelt Adegeest op Twitter. Hij waarschuwt ook de boeren voor de luchtvaartnota. Er staat expliciet in beschreven dat andere economische sectoren moeten minderen om verdere groei van de luchtvaart mogelijk te maken.
‘Ramp voor omwonenden en klimaat’
Sijas Akkerman, directeur van de Milieufederatie Noord-Holland, noemt de nota een “ramp voor omwonenden en klimaat“. “De nota biedt geen enkel zicht om minder hinder. Integendeel, de minister schept ruimte voor groei naar 780.000 vliegbewegingen”, aldus Akkerman. “Van Nieuwenhuizen rekent op stillere vliegtuigen om de geluidshinder te verminderen. Dat is een droom. Uit onderzoek van Milieufederatie blijkt dat iets stillere vliegtuigen niet opwegen tegen de groei van het aantal vluchten.” Van Nieuwenhuizen gaat ervan uit dat de sector op termijn zijn koers hervindt. ‘Crises in het verleden hebben ons geleerd dat de luchtvaart veerkracht heeft.’ De minister zet voor de periode na de crisis in op groei: 1 tot 1,5 procent per jaar, tot 2050. Van 565 duizend jaarlijkse vluchten voor de crisis neemt het totale Nederlandse handelsverkeer dan toe tot zo’n 800 duizend vluchten.
Doodlopende weg
Ronduit furieus is de officiële bewonersdelegatie in het Schiphol-overleg. “Wij leggen ons niet neer bij deze teleurstellende nota. Wij beraden ons op verdere acties”, aldus voorzitter Matt Poelmans. Hij noemt de nota een doodlopende weg. NRC Handelsblad hekelt de nota die volgens deze krant is geschreven door twee adviesbureaus in samenwerking met het Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlab. “De auteurs hebben de conclusies knap weten te verstoppen in onleesbare tabellen. Ze speculeren over een groei naar 800.000 vluchten.”
Debat gekanteld
De luchtvaartnota bevat volgens NRC-journalist Mark Duursma niets nieuws. “De vorige nota dateerde van 2009. Toen was de situatie compleet anders. De laatste jaren is het debat over luchtvaart gekanteld. Er is een steeds luidere roep om krimp. Dat woord komt in de nota niet één keer voor.” Van Nieuwenhuizen presenteert volgens NRC Handelsblad een “nota zonder lef“.
In de Tweede Kamer heerst ook scepsis. “Met deze nota plaatst de gulzige luchtvaartsector en haar ministerie van infrastructuur zich wederom buiten de werkelijkheid”, aldus Lammert van Raan van de PvdD. “Het gaat in de nota alleen maar om ‘streven’. De mensen hebben daar genoeg van. Het is gewoon schiphollen.”
Meer lezen over de luchtvaartnota? Dat kan op de website van Rijksoverheid
Bronnen: SchipholWatch, de Volkskrant