Vogels rondom luchthavens zijn agressiever en zingen alsof ze gehoorverlies hebben. Een samenwerking tussen onderzoekers van Manchester Metropolitan University en het Instituut Biologie Leiden heeft tot verrassende resultaten geleid over de impact van vliegtuiglawaai op vogels rondom vliegvelden. Volgens een publicatie in Journal of Animal Ecology.
Universitair hoofddocent Hans Slabbekoorn van het Instituut Biologie Leiden (IBL) is betrokken bij de studie, die onlangs werd gepubliceerd in het Journal of Animal Ecology. Het onderzoek liet zien dat tjiftjaffen (Phylloscopus collybita) op een lagere frequentie zingen wanneer hun territoria dichtbij de lawaaiige startbanen liggen van Manchester Airport en luchthaven Schiphol. De reden hiervoor zou doofheid voor hoge frequenties kunnen zijn, als gevolg van extreme blootstelling aan vliegtuiglawaai dat de hele dag door om de drie minuten optreedt.
Te luid
Eerdere studies bij koolmezen (Parus major), tjiftjaffen en veel andere vogelsoorten hebben aangetoond dat er een lawaai-afhankelijke verschuiving in de zang optreedt naar hogere frequenties bij een meer gematigde variatie aan geluidsintensiteit langs snelwegen en in stedelijke gebieden. De verklaring voor die bevinding is mogelijk een evolutionair voordelige aanpassing: hoger zingen verbetert de hoorbaarheid ten opzichte van zang op lage geluidsfrequenties, doordat die gemaskeerd wordt door de lage geluidsfrequenties van het verkeer. Vliegtuiglawaai daarentegen is dermate luid op alle frequenties dat een dergelijk voordeel niet van toepassing is, ongeacht naar welke zangfrequenties de zingende vogel verschuift.
Angry birds
Experimenten waarbij opgenomen vogelzang met een geluidsrecorder werd teruggespeeld aan tjiftjaffen in het wild lieten ook zien dat territoriale mannetjes agressiever reageerden bij de Britse luchthaven dan in een rustig controlegebied. Volgens de onderzoekers kan dit te maken hebben met door het lawaai ontstane fysiologische stress, verstoorde communicatie of een ander nog onbekend mechanisme. Een gevecht aangaan vergt veel energie van vogels, in tegenstelling tot een conflict oplossen door middel van zang. Deze energie is vervolgens niet beschikbaar voor de voortplanting en het grootbrengen van jongen, en het maakt de vogels kwetsbaarder voor verwonding en predatie.
Wereldwijde bezorgdheid
Volgens de onderzoekers is er geen reden om aan te nemen dat deze bevindingen zich beperken tot deze specifieke soort of de onderzochte gebieden. Slabbekoorn: ‘Schattingen van het team onderzoekers zijn dat het om ongeveer 16.000 individuen van 100 soorten gaat die waarschijnlijk worden blootgesteld aan lawaai met gehoorverlies tot gevolg in het gebied rondom Manchester Airport. Aangezien luchthavens wereldwijd toenemen en groeien, is dit een wereldwijde zorg.’
Bron: Universiteit Leiden
Abstract: Journal of Animal ecology